Η περιπέτεια μιας διαβούλευσης για το Σύνταγμα

Σήμερα (24/5) πήρα μέρος σε διαβούλευση που οργάνωσε η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, μαζί με την Επιτροπή Διαλόγου, για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Στη διαβούλευση πήγα εκπροσωπώντας το Ποτάμι και ύστερα από πρόσκληση της Περιφέρειας. Εκεί συνέβησαν τα εξής:

Η διαβούλευση είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 9.30 το πρωί. Ξεκίνησε στις 10.45 λόγω καθυστέρησης του προέδρου της Επιτροπής Μ. Σπουρδαλάκη. Στη συνέχεια, διαδοχικοί ομιλητές έπαιρναν το λόγο, δίχως χρονικό περιορισμό και χωρίς να έχουν μπροστά τους χειρόγραφο σε μια διαδικασία χαοτική και φλύαρη. Λόγου χάριν, μίλησαν διαδοχικά τρεις εκπρόσωποι της Εκκλησίας, ίσως προς πλήρη εμπέδωση των απόψεών τους.

Λίγο μετά από τη μία το μεσημέρι αποχώρησα δίχως να τοποθετηθώ και ιδού η ομιλία που δεν εκφώνησα:

«Όπως ίσως είναι γνωστό το Ποτάμι, κατά την επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος αντλεί από τις θέσεις και υποστηρίζει τη συλλογική εργασία των Νίκου Αλιβιζάτου, Παναγή Βουρλούμη, Γιώργου Γεραπετρίτη, Γιάννη Κτιστάκι, Στέφανου Μάνου και Φίλιππου Σπυρόπουλου που φέρει τον τίτλο «Ένα καινοτόμο Σύνταγμα για την Ελλάδα».

Οι θέσεις αυτές έχουν λάβει ευρεία δημοσιότητα και εν πάση περιπτώσει είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου.

Από αυτήν την ολοκληρωμένη και σύγχρονη πρόταση επιτρέψτε μου μια σύντομη αναφορά σε μία μόνο πτυχή. Είναι το άρθρο 85 του προτεινομένου Συντάγματος, αυτό που αναφέρεται στην αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, δηλαδή στους Δήμους και στις Περιφέρειες.

Εδώ η πρότασή μας εισάγει μια καινοτόμα αντίληψη. Αποδίδει στην αυτοδιοίκηση, και μάλιστα με συνταγματική πρόβλεψη, ίδιους πόρους σε ένα συνδυασμό τελών και φόρων που το ύψος τους αλλά και ο τρόπος είσπραξής τους καθορίζονται από τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας. Μιλάμε δηλαδή για μια αυτοδιοίκηση που ασκεί φοροληπτική πολιτική και που με τον τρόπο αυτόν παίρνει στα χέρια της τον προϋπολογισμό της και προχωρεί σε πλήρη και ουσιαστική χειραφέτηση από την κεντρική εξουσία.

Τι έχουμε σήμερα; Έχουμε δημάρχους και περιφερειάρχες που γκρινιάζουν διότι η κυβέρνηση δεν τους δίνει χρήματα. Έχουμε δηλαδή δημάρχους και περιφερειάρχες που κάνουν ένα είδος συνδικαλισμού έναντι των εκάστοτε κυβερνήσεων κι αυτό το άγονο και άνοστο έργο παίζεται για χρόνια.

Η πρόταση κόβει τον ομφάλιο λώρο μεταξύ κυβέρνησης και αυτοδιοίκησης. Δεν υπάρχουν πλέον αρεστοί και μη αρεστοί τοπικοί παράγοντες, δεν χρειάζονται αγώνες για τη διεκδίκηση πόρων από την κυβέρνηση.

Ίδιοι πόροι, καθορισμός του ύψους των τελών και των φόρων αλλά και του τρόπου είσπραξης. Και είναι τότε που θα ενηλικιωθεί η τοπική αυτοδιοίκηση, είναι τότε που θα αποκτήσει νόημα η τοπική πολιτική δράση, είναι τότε που οι Δήμοι και οι Περιφέρειες θα μπορούν να παίξουν πραγματικά αναπτυξιακό ρόλο.

Καταλαβαίνω ότι αυτή η πρόταση δεν είναι δημοφιλής στα κόμματα εξουσίας που θέλουν κυρίως να ελέγχουν την αυτοδιοίκηση. Καταλαβαίνω επίσης ότι η πρόταση αυτή δεν θα είναι αρεστή σε πολλούς δημάρχους και περιφερειάρχες που δεν έχουν όρεξη να φορολογήσουν και που προτιμούν να τα φορτώνουν όλα στις κακές κυβερνήσεις που δεν τους χρηματοδοτούν όσο θέλουν.

Είμαστε όμως πεπεισμένοι ότι τόσο στην αυτοδιοίκηση όσο και την κοινωνία υπάρχουν υγιείς δυνάμεις που θα στηρίξουν μια αναθεώρηση η οποία θα περιλαμβάνει όλες εκείνες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα μας πάνε μπροστά και που θα μας ξεκολλήσουν από το τέλμα της κρίσης.

Σε αυτήν την προσπάθεια το Ποτάμι παραμένει σταθερά στρατευμένο.

Σας ευχαριστώ».