Τιμητική προβολή του φιλμ για τον Μπελογιάννη, «Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο»

Με αφορμή την συμπλήρωση 65 χρόνων από την εκτέλεση του ήρωα του λαϊκού αριστερού κινήματος, Νίκου Μπελογιάννη, η κινηματογραφική εταιρεία διανομής New Star έχει προγραμματίσει να προβάλλει τη θρυλική ταινία του Νίκου Τζίμα, «Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο», παραγωγής του 1980, την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017, στις 18:45, το απόγευμα, στο Αλκυονίς new star art cinema, στην Αθήνα.

Ο Νίκος Μπελογιάννης, στο πατρικό σπίτι του οποίου, στην Αμαλιάδα εγκαινιάστηκε έκθεση τη Δευτέρα 27/3, αποτέλεσε μία οικουμενική μορφή, που καθόρισε με τη σκέψη, την πράξη και το γενικότερο παράδειγμά του, τους πολυετείς αγώνες για την κατάργηση της εκμετάλλευσης.

Επρόκειτο για μία πολιτική δολοφονία, στην εποχή της αντικομμουνιστικής υστερίας, που οδήγησε έναν αληθινό πατριώτη και διεθνιστή, στην αθανασία, όπως αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου.

Η ταινία του Νίκου Τζίμα που είχε σημειώσει μεγάλη εμπορική επιτυχία όταν πρωτοπροβλήθηκε ξεπερνώντας τα 400.000 εισιτήρια μόνο στην Αθήνα, είναι ένα φιλμ που συγκινεί και εξεγείρει. Μάλιστα προβλήθηκε και το βράδυ της Δευτέρας 27/3/2017 από το τηλεοπτικό κανάλι της Βουλής.

Το πολιτικό δράμα του Νίκου Τζίμα (ο σκηνοθέτης με καταγωγή από την Πρέβεζα είχε γυρίσει και την ταινία «Αστραπόγιαννος» το 1970 με τον Νίκο Κούρκουλο), καταπιάνεται με τα γεγονότα που οδήγησαν στην εκτέλεση του κομμουνιστή αγωνιστή Νίκου Μπελογιάννη, στις αρχές της δεκαετίας του '50, την περίοδο του ψυχρού πολέμου και του εκδικητικού μετεμφυλιακού καθεστώτος.

Η ταινία ακολουθεί πιστά τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη, την καταδίκη και τελικά στην εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη, παρά τη διεθνή κατακραυγή και την παγκόσμια κινητοποίηση για την απονομή χάριτος σε μια από τις πιο φωτεινές προσωπικότητες του ελληνικού-και όχι μόνο-κομμουνιστικού κινήματος. Ανάμεσα στις προσωπικότητες που υπερασπίστηκαν τον Μπελογιάννη ήταν και ο Πικάσο, που ζωγράφισε το διάσημο σκίτσο του «ανθρώπου με το γαρύφαλλο», όπως έμεινε γνωστός ο Μπελογιάννης χάρη στο κόκκινο γαρύφαλλο που κρατούσε στο δικαστήριο.

Πρόκειται όπως αναφέρει το δελτίο Τύπου, για μια εξαιρετική ευκαιρία να γνωρίσουν οι νεότερες γενιές το πολιτικό περιβάλλον της μετεμφυλιακής Ελλάδας, αλλά και την εμβληματική προσωπικότητα του Νίκου Μπελογιάννη, το μέγεθος της θυσίας του και της ακλόνητης πίστης του στις ιδέες του. Ενός ανθρώπου που υπερασπίστηκε με τη ζωή του την κομματική του στράτευση, τους αγώνες του για τα λαϊκά συμφέροντα και την εθνική ανεξαρτησία.

«Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Γι' αυτό το σκοπό αν χρειαστεί, θυσιάζουμε και τη ζωή μας», είχε πει στο δικαστήριο ο Νίκος Μπελογιάννης. Όπως δείχνει η ταινία, η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη και τριών ακόμη συντρόφων του έγινε εσπευσμένα, ξημερώματα Κυριακής, όταν ακόμη και οι Γερμανοί κατακτητές δεν πραγματοποιούσαν εκτελέσεις τις Κυριακές.

Η Μακρόνησος, τα εγκλήματα σε βάρος των κομμουνιστών, η επιστροφή του Μπελογιάννη από τη Ρουμανία και η σύνδεσή του με τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ, η απόπειρα «φιλελευθεροποίησης» του Νικολάου Πλαστήρα (στην ταινία τον υποδύεται εξαιρετικά ο Μάνος Κατράκης), ο ρόλος των ξένων δυνάμεων και του παρακράτους, οι φρονηματικές διώξεις που θα οδηγήσουν τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους του στο εκτελεστικό απόσπασμα, «παρελαύνουν» μπροστά από το φακό του Ν. Τζίμα.

Η ακούραστη επαναστατική δράση του Μπελογιάννη, όπως αυτή συμπυκνώνεται στη συγκλονιστική του απολογία, διαπλέκεται με τις πιο «τρυφερές» πλευρές του, τον έρωτά του για την Έλλη Παππά (στο ρόλο η Μίρκα Παπακωνσταντίνου), που δεν καταδικάστηκε σε θάνατο λόγω της εγκυμοσύνης της.

Δέκα σχεδόν χρόνια αναμετρήθηκε ο Νίκος Τζίμας με τη συγγραφή του σεναρίου. Όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής συμμετείχαν στην ταινία: ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Μάνος Κατράκης, ο Πέτρος Φυσσούν, η Μίρκα Παπακωνσταντίνου, ο Ανέστης Βλάχος, ο Αντώνης Αντωνίου, ο Κώστας Αρζόγλου που ενσαρκώνει ένα δημοσιογράφο, ο Κώστας Καζάκος, η Αιμιλία Υψηλάντη, ο Βαγγέλης Καζάν, ο Βάσος Ανδρονίδης, ο Σπύρος Καλογήρου, ο Βασίλης Κολοβός και πολλοί ακόμη.

Αξιοπρόσεκτη είναι η ερμηνεία του Φοίβου Γκικόπουλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι η μοναδική εμφάνιση στον κινηματογράφο του καθηγητή στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Τη μουσική της ταινίας υπογράφει ο Μίκης Θεοδωράκης.

«Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο» (1980) κέρδισε το Μέγα Ειδικό Βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ της Μόσχας και το βραβείο Καλύτερης Ταινίας FIPRESI. Επίσης κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Η ταινία έκανε ρεκόρ εισπράξεων τη χρονιά που προβλήθηκε και διανεμήθηκε σε πολλές χώρες του κόσμου. Το καλοκαίρι του 2009, έγινε επαναπροβολή της ταινίας στους κινηματογράφους, σε διανομή της New Star.

Στην Πάτρα το αξιόλογο αυτό φιλμ είχε πρωτοπαιχθεί αρχές του ’80 στο Μίνι Ρεξ στη Γούναρη με τους θεατές να σχηματίζουν ουρές.

«Η πληγή μας μεγαλώνει μέρα με τη μέρα, το ίδιο κι η πίστη μας./ Θα φέρουμε την κληρονομιά σου στους ώμους μας,/ ως την πόρτα του ήλιου, Μπελογιάννη. Καλημέρα αδέρφια μου./ Καλημέρα ήλιε / Καλημέρα κόσμε./ Ο Μπελογιάννης μας έμαθε άλλη μια φορά/ πώς να ζούμε και πώς να πεθαίνουμε.» Γ. Ρίτσος «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» Διάρκεια 125 λεπτά.

Δ/ντής Παραγωγής: ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ

Δ/ντής Φωτογραφίας: ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΚΙΔΗΣ

Σκηνογραφία: ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ, ΕΡΣΗ ΔΡΙΝΗ

Στίχοι Τραγουδιών: ΓΙΑΝΝΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

Τραγουδούν: ΖΟΡΜΠΑΛΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ, ΧΟΡΩΔΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Παραγωγή: ARMA FILMS (ΗΛΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ)

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Νίκος Μπελογιάννης, ο άνθρωπος με το αφοπλιστικό χαμόγελο και το γαρύφαλλο, πρώην λοχαγός του ΕΛΑΣ, επιστρέφει στην Ελλάδα. Με το συνθηματικό όνομα Κώστας, κρύβεται στο σπίτι ενός συντρόφου του και έρχεται σ’ επαφή με τον Νίκο Πλουμπίδη, καθώς και με άλλα μέλη του παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος.

Η κυβέρνηση Πλαστήρα αντιμετωπίζει τους κομμουνιστές με σχετική επιείκεια. Οι στρατιωτικοί και οι μυστικές υπηρεσίες, όμως, με επικεφαλής τον Διευθυντή Ασφαλείας και τον αρχηγό της ΚΥΠ –υπό την άμεση καθοδήγηση του Αμερικανού σταθμάρχη της ΣΙΑ και του πρέσβη των ΗΠΑ– δεν βλέπουν με καλό μάτι τις εξελίξεις, ιδιαίτερα όταν το κόμμα του Πλαστήρα ξανακερδίζει τις εκλογές. Στην προσπάθειά τους να υπονομεύσουν την κυβέρνηση, στήνουν μια «κομμουνιστική συνωμοσία» και δίνουν ευρεία δημοσιότητα στη σύλληψη του Μπελογιάννη και της αγαπημένης του συντρόφου Έλλης Παππά, καθώς και μερικών άλλων μελών του ΚΚΕ.

Το έκτακτο στρατοδικείο, με συνοπτικές διαδικασίες, τους καταδικάζει σε θάνατο αλλά ο πρωθυπουργός Πλαστήρας αναστέλλει την εκτέλεση της ποινής. Τους οδηγούν σε νέο, τακτικό στρατοδικείο αυτή τη φορά. Στη δίκη, οι κατηγορούμενοι καταθέτουν ευθαρσώς ότι δεν δικάζονται για τις πράξεις τους αλλά για τις ιδέες τους, κι αρνούνται διαρρήδην το χαλκευμένο κατηγορητήριο. Παρόλα αυτά, το δικαστήριο καταδικάζει σε θάνατο οκτώ από τους κατηγορούμενους και οι Αμερικανοί πιέζουν την κυβέρνηση και τον Βασιλιά να μην τους δώσει χάρη.

Ο Πλουμπίδης στέλνει επιστολή, με την οποία διαβεβαιώνει ότι αυτός είναι ο επικεφαλής του παράνομου μηχανισμού του κόμματος και όχι ο Μπελογιάννης, αλλά τόσο οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες, όσο και η εκτός Ελλάδας ηγεσία του ΚΚΕ θεωρούν την επιστολή του πλαστή.

Ο Νίκος Μπελογιάννης και τρεις σύντροφοί του οδηγούνται νύχτα στο εκτελεστικό απόσπασμα.

ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema

ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ 42-46, ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ (ΜΕΤΡΟ Βικτώρια)

Τηλ.210 8220008: 210 8220023.