ΤΕΤΑΡΤΗ 22/3 Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΝΕΙ ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ, ΝΕΑΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΑΤΡΙΝΟΥ ΓΛΥΠΤΗ ΜΕΜΟΥ ΜΑΚΡΗ

Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους έλληνες γλύπτες του δεύτερου μισού του 20^ου αιώνα. Γιος πατρινού σταφιδεμπόρου, υπήρξε ταυτόχρονα αντιστασιακός και αγωνιστής του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Σπούδασε στην ΑΣΚΤ Αθηνών και στο Παρίσι πριν καθιερωθεί εικαστικά ως εξόριστος στη μεταπολεμική Ουγγαρία. Στην τωρινή έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη θα δούμε μια σειρά από σχέδια και γλυπτικά έργα από τη πρώτη φάση δημιουργίας του, όταν ήταν σπουδαστής. Η συλλογή προέρχεται από τη ζωγράφο Ελένη Σταθοπούλου με την οποία συνδεόταν ο Μέμος Μακρής πριν γνωρίσει τη μετέπειτα σύζυγό του, τη σερβο-γαλλίδα Ζιζή Σίρνιτς. Περιλαμβάνει ρεαλιστικά έργα (γυμνά, πορτρέτα) -που είναι και τα μοναδικά που σώζονται από τότε- αφού μετά στράφηκε οριστικά στον πηλό και το χαλκό. Τα εκθέματα αντικατοπτρίζουν την αθηναϊκή περίοδο της δουλειάς του την εποχή της ΑΣΚΤ με την επιρροή του δάσκαλού του Θανάση Απάρτη, αλλά και τα παριζιάνικα χρόνια με δασκάλους τους Ανρί Λωράν, Μαρσέλ Ζιμόν. Αξίζει να σημειώσουμε πως στην ελληνική επικράτεια παρά το ηχηρό «όνομα» του Μέμου Μακρή χάρη σε γλυπτά –τοπόσημα δημοσίων χώρων σε Ελλάδα και Ουγγαρία, έχουν πραγματοποιηθεί μονάχα δυο αναδρομικές του εκθέσεις στην Εθνική Πινακοθήκη το 1979 και στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας το 1993.

ΖΩΗ ΤΑΡΑΧΩΔΗΣ, ΤΕΧΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΑΚΗ

Ο Μέμος Μακρής συνδέθηκε από πολύ νέος με τη προοδευτική διανόηση όπως πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες. Τότε ήταν ο Τάσσος που αδιαμφισβήτητα επηρέασε την καλλιτεχνική παραγωγή φέρνοντας σε επαφή τους έλληνες με την επαναστατική τέχνη και το σοσιαλιστικό ρεαλισμό. Η Αντίσταση, το θεατρικό εργαστήρι του Μάνου Κατράκη, το ΕΑΜ και η αναγκαστική εγκατάσταση στη Βουδαπέστη σημάδεψαν το έργο του. Το καθεστώς του πολιτικού πρόσφυγα δεν τον εμπόδισε να σταδιοδρομήσει στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας, όπου βρήκε όλες τις κρατικές και θεσμικές προϋποθέσεις για να δημιουργήσει, χωρίς το φόβο των διώξεων. Εκεί διοργάνωσε την πρώτη ατομική του έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη της Βουδαπέστης τον Απρίλιο του 1951. Εκεί, είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει μνημειακά έργα που αποτέλεσαν «σχολή» στην Ουγγαρία. Φιλοτέχνησε προτομές και αγάλματα προσωπικοτήτων διεθνούς κύρους, αλλά και απλών ανθρώπων, γυναικείες μορφές και γυμνά, ανάγλυφες και ολόγλυφες συνθέσεις. Χρησιμοποίησε το χαλκό, το μολύβι, την πέτρα, το μάρμαρο και την τερακότα. Ειδικά για τις συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων χρησιμοποίησε σφυρήλατες και οξυγονοκολλημένες πλάκες χαλκού. Για την προσφορά του, του απονεμήθηκε το ανώτατο βραβείο της Ουγγαρίας «Κόσιουτ». Κύριο περιεχόμενο της δημιουργίας του ήταν ο θρίαμβος της ελεύθερης ζωής, μια κραυγή κατά του φασισμού. Αγαπημένο θέμα του οι ανθρώπινες σχέσεις.

Ο Μέμος Μακρής επέστρεψε στην Ελλάδα, για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο το 1974, και το 1978 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Το 1975, ο ξαναπήρε την ελληνική ιθαγένεια. Το 1992 πραγματοποίησε στην γκαλερί Σκουφά την τελευταία ατομική του έκθεση και ένα χρόνο μετά πέθανε στα 80 του χρόνια, ενώ προετοίμαζε ρετροσπεκτίβα στη γενέτειρά του την Πάτρα.

*H έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 8 μ.μ την προσεχή Τετάρτη 22/3 και θα διαρκέσει ως το Σάββατο 29/4. Προβλέπονται όπως πάντα και ξεναγήσεις σχολείων (τηλ. 2610 624088) αλλά και ανοιχτή ξενάγηση στις 28/3.