Η Πάτρα ήταν η μοναδική πόλη, που επέστρεψε χρήματα τα οποία θα μπορούσε να είχε δαπανήσει χωρίς να απαιτείται καμία διαδικασία έγκρισης
Ανεβαίνει και επισήμως η αυλαία των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο σήμερα, όπως πριν 12 χρόνια στην Ελλάδα. Και η ανάμνηση του χαρούμενου «τότε» συνοδεύεται σχεδόν από ενοχή, λες και η περίοδος αυτή ανήκει σε μια άλλη ζωή, που δεν θέλουμε να θυμόμαστε.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Ελλάδας συνέπεσαν με μια δυστυχή συγκυρία. Έγιναν ενώ βιώναμε την οικονομική μας "φούσκα" ως χώρα, και ενώ η διαπλοκή βρισκόταν στο απόγειό της. Οι υπερτιμολογήσεις των έργων, η κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος, τα δαπανηρά έργα που αφέθηκαν να ρημάζουν, η τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό που δεν κεφαλαιοποιήθηκαν ποτέ… Όλα αυτά μας πληγώνουν ειδικά στο σημερινό σκηνικό της κρίσης.
Υπήρξαν όμως και εξαιρέσεις. Η Πάτρα, σε μια σπάνια στιγμή της ιστορίας της, κατάφερε όχι μόνο να διοργανώσει άψογους αγώνες, να συντονίσει δυναμικό 2.000 ατόμων (εργαζόμενοι και εθελοντές ξεπερνούσαν τους 2.000), να ομαλοποιήσει τις αυξημένες λειτουργίες της πόλης, αλλά τα έκανε όλα αυτά καταφέρνοντας ταυτόχρονα να δαπανήσει τα ελάχιστα δυνατά κονδύλια.
Είναι ενδεικτικό ότι η Πάτρα ήταν η μοναδική πόλη, που επέστρεψε χρήματα τα οποία θα μπορούσε να είχε δαπανήσει χωρίς να απαιτείται καμία διαδικασία έγκρισης.
Εκτός από την Πάτρα της ανικανότητας και της αρπαχτής, υπάρχει κι αυτή η πλευρά της πόλης και δεν πρέπει η μόνιμη γκρίνια να μας κάνει να την ξεχνάμε.
Κάθε τέσσερα χρόνια που η Φλόγα φτάνει στο εκάστοτε Ολυμπιακό Στάδιο, είναι αναπόφευκτο να γυρίζουμε πίσω, να θυμόμαστε, να αξιολογούμε. Και ειδικά φέτος, είναι αναπόφευκτο, θύμηση να προκαλεί συγκρίσεις αλλά ίσως και θυμό. Στο οικονομικό μαρτύριο που περνάμε εδώ και έξι χρόνια είναι λογικός ο θυμός για τα χρήματα που δαπανήθηκαν ενόψει του 2004. Λες κι αν δεν είχαν γίνει οι Ολυμπιακοί, οι επιτήδειοι δεν θα έβρισκαν άλλο τρόπο να ροκανίσουν τον δημόσιο κορβανά, σε μια περίοδο που η διαφθορά και οι αρπαχτές είχαν αναχθεί σε εθνικό σπορ.
Πόσο κόστισαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες
Απαντώντας σε ερώτηση των τότε βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα (αρχηγός Αξιωματικής Αντιπολίτευσης) και Παναγιώτη Κουρουμπλή, Παναγιώτη Λαφαζάνη και Δημήτρη Παπαδημούλη, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, είχε πει στη Βουλή, τον Νοέμβριο σχτου 2012, ότι το συνολικό κόστος ανήλθε σε 8.486 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή σε 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνεται το κόστος κατασκευής των έργων που ολοκληρώθηκαν ή επισπεύσθηκαν λόγω των Αγώνων αλλά ήταν προγραμματισμένα να υλοποιηθούν (αερολιμένας «Ελευθέριος Βενιζέλος», Αττική οδός, τραμ).»
Ωστόσο, στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται δαπάνες 1,7 δις, που έγιναν από την Οργανωτική Επιτροπή, οι οποίες ωστόσο καλύφθηκαν από έσοδα που απέφεραν, οι Χορηγίες και τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Ως εκ τούτου από τα δημόσια ταμεία, δηλαδή την τσέπη των Ελλήνων βγήκαν περίπου 7 δις. ευρώ, 2,5 περισσότερα από όσα είχαν προϋπολογιστεί αρχικώς.
Άραγε, που οφείλονταν οι υπερβάσεις;
Γυρίζοντας στο 2004 και στην προ αυτού περίοδο, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε το κλίμα εκείνης της εποχής:
Πρώτον, ήταν στην ανάπτυξή της η οικονομική φούσκα που διαμόρφωνε ένα κλίμα ευμάρειας και πλούτου. Μέσα σε αυτό το κλίμα, η περίφημη ΔΟΕ, απαιτούσε όλο και περισσότερα έργα και δράσεις που ανέβαζαν το κόστος. Και κοντά στις απαιτήσεις της ΔΟΕ, η μεγαλομανία κάποιων Ελλήνων πολιτικών και διαχειριστών του Ολυμπιακού project, φόρτωναν το δημόσιο ταμείο με υπέρογκες δαπάνες.
Δεύτερον, ήταν η εποχή που η διαπλοκή και η διαφθορά βρίσκονταν στο απώγειό τους. Διεφθαρμένοι και διαπλεκόμενοι Έλληνες, «Αθάνατοι» ή συγγενείς «Αθανάτων», Επιχειρήσεις που στήριζαν τον πλουτισμό τους στη σπατάλη λόγω Ολυμπιακών Αγώνων, βρήκαν πρώτο τραπέζι πίστα, στο χορό της διαπλοκής και της διαφθοράς.
Αν δεν γίνονταν οι Ολυμπιακοί θα είχαμε αποφύγει τα μνημόνια;
Κάπως έτσι, ξέφυγε η κατάσταση και τη νύφη πλήρωσε η οικονομία της μικρότερης χώρας που οργάνωσε ποτέ Ολυμπιακούς. Αν υπήρχαν σήμερα αυτά τα 7 ή 8,5 δισ πόσες συντάξεις και πόσοι μισθοί θα είχαν διασωθεί; Σίγουρα πολλοί. Αλλά ποιος μπορεί να διαβεβαιώσει ότι αν υπήρχαν αυτά τα 7-8,5 δισ η Ελλάδα δεν θα ήταν στο ίδιο σημείο που βρίσκεται σήμερα;
Αν ανατρέξουμε στις ιστορίες του Τσοχατζόπουλου και της Siemens (και των τόσων άλλων Τσοχατζόπουλων και …Siemens), η απάντηση δίνεται εύκολα: και πάλι στα μνημόνια θα ήμασταν. Οι Ολυμπιακοί δεν ήταν η αιτία, ήταν μια θαυμάσια αφορμή για να φαγωθούν δημόσια χρήματα. Κι αν δεν υπήρχε αυτή η αφορμή, θα εφεύρισκαν μιαν άλλη. Με τη φόρα που είχε η μεγαλομανία και η διαφθορά, δεν σταμάταγε πουθενά. Εξάλλου σήμερα εξακολουθεί να συμβαίνει το ίδιο ..πλιάτσικο πάνω από τα πουλημένα «ασημικά» της χώρας.
Τι έμεινε από τους Ολυμπιακούς;
Ντουβάρια που ρημάζουν εγκαταλελειμμένα, είναι η πιο γνώριμη εικόνα που σήμερα μας θυμίζει ότι πριν 12 χρόνια, εδώ οργανώθηκε το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός του κόσμου.
Αυτά τα ντουβάρια που πριν 12 χρόνια ήσαν πολυτελή Στάδια και Γήπεδα, θολώνουν την εικόνα των όποιων επιτευγμάτων σημειώθηκαν ενόψει 2004.
Μας κάνουν να ξεχνάμε ότι, και σημαντικά έργα υποδομής επισπεύτηκαν δίνοντας ανάσες σε περιοχές (όπως το μετρό της Αθήνας), και η χώρα κέρδισε μια μεγάλη προβολή στο διεθνή χώρο με όποιες θετικές επιπτώσεις είχε αυτό στον Τουρισμό. Ένα ακόμα σημαντικό επίτευγμα που έμεινε αναξιοποίητο σαν τα ντουβάρια, είναι η μεγάλη τεχνογνωσία που αποκτήθηκε και τα χιλιάδες άτομα προσωπικού που απέκτησαν μια τεράστια εμπειρία σε θέματα οργάνωσης και διοίκησης. Μόλις έπεσε η αυλαία των Ολυμπιακών, ουδείς ενδιαφέρθηκε για το πώς θα κεφαλαιοποιηθεί αυτή η εμπειρία και η τεχνογνωσία. Κι ας δαπανήθηκαν δις για την απόκτησή τους.
Η περίπτωση της Πάτρας
Το δικό της «παρών» έδωσε η Αχαϊκή πρωτεύουσα στους Ολυμπιακούς του 2004. Ήταν 11 Αυγούστου, στις 6 το απόγευμα, όταν από την Πάτρα (ταυτόχρονα με τις άλλες Ολυμπιακές πόλεις), δινόταν το εναρκτήριο λάκτισμα των πρώτων ποδοσφαιρικών αγώνων. Εκατοντάδες άτομα και μαζί με τους Εθελοντές, πάνω από 2.000 άτομα, είχαν επιφορτιστεί με το έργο της οργάνωσης των Αγώνων στην πόλη. Κανείς από όλους αυτούς, δεν αξιοποιήθηκε κάπου από την λήξη των Αγώνων και μετά. Όταν οργανώθηκε η Πολιτιστική Πρωτεύουσα, το 2006, δεν ζητήθηκε ούτε το σχέδιο λειτουργίας της πόλης κατά τη διάρκεια μεγάλων γεγονότων.
Ένα σχέδιο που για να εκπονηθεί είχαν συνεργαστεί επί μήνες εκατοντάδες άνθρωποι, διαφορετικών επιστημονικών αντικειμένων: πολιτικοί μηχανικοί, συγκοινωνιολόγοι, γιατροί, δικηγόροι, οικονομικά στελέχη και στελέχη marketing κ.λπ. Και όχι μόνον δεν ζητήθηκε, αλλά και όταν αδαπάνως προσφέρθηκε στους τότε ιθύνοντες της Πολιτιστικής δεν έδωσαν καν σημασία!
Τουλάχιστον, στην Πάτρα, δεν ρήμαξε το Παμπελοποννησιακό Στάδιο καίτοι για τον τρόπο πιθανής αξιοποίησής τους, μπορεί να γίνει μεγάλη συζήτηση. Με χρήματα από Ολυμπιακά προγράμματα αναπλάστηκε τότε η πλατεία Γεωργίου και ένα κομμάτι πεζοδρομίων στη Γούναρη. Ως Ολυμπιακό έργο εντάχθηκε σε σχετικά προγράμματα η αναβάθμιση του Αεροδρομίου του Αράξου, άσχετα αν τα έργα ολοκληρώθηκαν το 2008!
Λόγω Ολυμπιακών, επισπεύστηκαν τότε δύο μεγάλα έργα, η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και η Περιμετρική της Πάτρας. Μέσα στον Ιούλιο παραδόθηκε στην κυκλοφορία η Περιμετρική και στις 8 Αυγούστου 2004 η Γέφυρα, από την οποία πέρασε η Ολυμπιακή Φλόγα.
Δύο μεγάλα έργα που απέπνεαν το κλίμα αισιοδοξίας που επικρατούσε τότε. Τότε που το χαμόγελο κυριαρχούσε στα σημερινά κατηφειασμένα πρόσωπα. Τότε που όλα ήσαν, ή έδειχναν διαφορετικά.
Τότε που σχεδόν αδιαμαρτύρητα οι ταξιτζήδες αποδέχονταν κανόνες που δυσκόλευαν τη δουλειά τους, που οι μεταφορείς αποδέχονταν χωρίς αντιδράσεις να μην μπαίνουν στο κέντρο της πόλης, που οι καταστηματάρχες δεν παραβίαζαν ούτε λεπτό το χρονοδιάγραμμα τροφοδοσίας που έληγε νωρίς το πρωί, που δεν έβλεπες διπλοπαρκαρισμένο αυτοκίνητο στους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας.
Είχαν εργαστεί δεκάδες άνθρωποι και πολλούς μήνες για αυτά τα σχέδια, αλλά υπήρχε άπλετη η καλή διάθεση από όλους τους θιγόμενους, που χωρίς διαμαρτυρίες παραιτούνταν κεκτημένων. Ίσως, γιατί ένοιωθαν ότι έτσι συμμετείχαν και οι ίδιοι σε κάτι σημαντικό και σπουδαίο. Και πράγματι συμμετείχαν.
Α, και κάτι ακόμα για την Πάτρα: τα Πατρινά στελέχη της Οργανωτικής που είχαν την ευθύνη της πόλης όχι μόνον δεν κατανάλωσαν όσα χρήματα είχαν περιθώριο να δαπανήσουν, αλλά επέστρεψαν στα ταμεία της Οργανωτικής περισσότερα από τα μισά. Οι δε επιλογές Επιχειρήσεων που έγιναν για την προσφορά υπηρεσιών (catering, καθαριότητα κ.λπ.) έγιναν όλες μέσω ανοιχτών διαδικασιών το αδιάβλητο των οποίων δεν αμφισβητήθηκε ποτέ από κανέναν.
Το να φεύγεις με καθαρά χέρια, από μια υπόθεση που ακούστηκαν τα μύρια όσα, δεν είναι λίγο πράγμα.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
