Έρχονται στις 18 Φεβρουαρίου οι "Σουφραζέτες" - Στο ρόλο της ηγέτιδας του κινήματος Έμελιν Πάνκχερστ, η Μέριλ Στριπ

Η ταινία «Οι Σουφραζέτες – Suffragette» σε σκηνοθεσία της Σάρα Γκάβρον με πρωταγωνίστριες τις Κάρεϊ Μάλιγκαν, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ και Μέριλ Στριπ, που ήταν το εναρκτήριο φιλμ του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Λονδίνου τον περασμένο Οκτώβριο, θα κυκλοφορήσει τελικά στις ελληνικές αίθουσες από την Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016 σε διανομή των εταιρειών Seven Films και Σπέντζος Φιλμ.

Η πολιτικοκοινωνική ταινία «Truth – Η Αλήθεια» του Τζέιμς Βάντερμπιλτ με τους Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Κέιτ Μπλάνσετ, Ελίζαμπεθ Μος, Τόφερ Γκρέις και Ντένις Κουέιντ που αρχικά είχε προγραμματιστεί να βγει στις 18 Φεβρουαρίου, θα κάνει τελικά πρεμιέρα (επίσης σε διανομή της Seven Fims) στις ελληνικές αίθουσες στις 24 Μαρτίου 2016.

Το σενάριο του φιλμ «Σουφραζέτες» είναι της Άμπι Μόργκαν και η πρωτότυπη μουσική του βραβευμένου με Όσκαρ Ελληνογάλλου συνθέτη Αλεξάντρ Ντεπλά.

Διάρκεια: 106 λεπτά.

Οι έως τώρα εισπράξεις της ταινίας στις ΗΠΑ κυμαίνονται στα 5 εκατομμύρια δολάρια συν άλλα 11,5 εκατομμύρια στον υπόλοιπο κόσμο.

ΣΥΝΟΨΗ

Η ταινία περιγράφει την ιστορία του κινήματος υπέρ του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες. Οι Σουφραζέτες δεν προέρχονταν από αριστοκρατικές τάξεις, ήταν εργαζόμενες γυναίκες που συνειδητοποίησαν ότι η ειρηνική διαμαρτυρία δεν έφερνε αποτελέσματα. Στραμμένες στη βία ως τη μόνη διέξοδο, ήταν έτοιμες να χάσουν τα πάντα στον αγώνα τους για ισότητα-τις δουλειές τους, τα σπίτια τους, τα παιδιά τους, τις ζωές τους. Η Μοντ είναι μία από αυτές. Ο αγώνας της για αξιοπρέπεια μοιάζει με θρίλερ, αλλά θα εμπνεύσει αμέτρητες γενιές γυναικών παγκοσμίως.

«Κάθε κόρη θα πρέπει να γνωρίζει αυτή την ιστορία, κάθε γιος να την έχει στην καρδιά του» - Μέριλ Στριπ

Η σκηνοθέτιδα Σάρα Γκάβρον επιθυμούσε πολλά χρόνια να κάνει μια ταινία για το κίνημα των Σουφραζέτων. «Ο όρος σουφραζέτες χρησιμοποιήθηκε χλευαστικά από το Βρετανικό τύπο, για να περιγράψει τις ακτιβίστριες που αγωνίζονταν για το δικαίωμα ψήφου (suffrage). Ο όρος άλλαξε φύση εξαιτίας του ίδιου του κινήματος. Οι σουφραζέτες δημιουργούσαν προβλήματα στις επικοινωνίες, έκοβαν τηλεγραφικά καλώδια, έσπαγαν ταχυδρομικά κουτιά, πήγαιναν φυλακή, έκαναν απεργία πείνας,  όλα για να κερδίσουν την προσοχή του κόσμου για το κίνημα τους. Με άφηνε έκπληκτη το γεγονός ότι αυτή η ιστορία δεν είχε ειπωθεί ποτέ. Είμασταν μια ομάδα γυναικών και φυσικά μας γοήτευε το υλικό».

Όταν η Γκάβρον έκανε το ντεμπούτο της το 2007 με το Brick Lane, γνώρισε τις «αδερφές ψυχές» της- τις παραγωγούς Άλισον Όουεν και Φέι Γουόρντ, και τη σεναριογράφο Άμπι Μόργκαν.

Η Άλισον Όουεν έχει αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αναρωτιόμασταν πάντα γιατί δεν έχει γίνει ταινία για το κίνημα των σουφραζέτων. Το κίνημα στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει την εικόνα που είχε το αντίστοιχο στις ΗΠΑ, όπου συνδέεται με την ποτοαπαγόρευση. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν κίνημα ανταρτών, ήταν σκληρό. Υπήρχε σίγουρα πρόκληση στο χειρισμό του θέματος! Όταν ανακάλυψα ότι η Σάρα είχε την ίδια άποψη με εμένα για το θέμα ήταν δώρο θεού- σύντομα αρχίσαμε να δουλεύουμε το σενάριο με την υποστήριξη των Film4, Focus Features και BFI.»

Η σκηνοθέτις Σάσα Γκάβρον εξήγησε πως «μας ενδιέφερε να πούμε την ιστορία μιας εργαζόμενης γυναίκας του 1912. Κάναμε ενδελεχή έρευνα- από ημερολόγια κι απομνημονεύματα, αστυνομικές αναφορές κι ακαδημαϊκά κείμενα. Τότε δημιουργήσαμε το φανταστικό, σύνθετο χαρακτήρα της Μοντ, η οποία συμμετέχει σε αληθινά γεγονότα και συναντά στο δρόμο της χαρακτήρες- κλειδιά του κινήματος, όπως η Έμελιν Πάνκχερστ, η Έμιλι Γουάιλντινγκ Ντέιβισον και ο Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ».

Η ιδέα μιας γυναίκας να περιπλανιέται σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ενθουσίασε τη Μόργκαν, η οποία μόλις είχε ολοκληρώσει  τα σενάρια για άλλες δύο ιστορικές φιγούρες: τη Σιδηρά Κυρία (το πορτρέτο της Μάργκαρετ Θάτσερ, την οποία υποδύθηκε η Μέριλ Στριπ και κέρδισε Όσκαρ) και την Αόρατη Γυναίκα (ερωτική ιστορία σχετικά με τον Τσαρλς Ντίκενς).

«Δεν ήθελα να γράψω απλά τη βιογραφία μιας ιστορικής φιγούρας. Από την άλλη σκεφτόμουν, πως θα εξερευνήσει κανείς την ιστορία του κινήματος χωρίς την Έμελιν, την Κρίσταμπελ και τη Σύλβια Πάνκχερστ στο επίκεντρο; Θα ήταν πιο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε την ιστορία μέσα από τα μάτια μιας άγνωστης γυναίκας, να μαρτυρήσουμε πως ο κόσμος παρασύρεται στο φονταμενταλισμό και πως είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν τα πάντα στο βωμό ενός ιδανικού», τόνισε.

Κεντρικός χαρακτήρας του φιλμ είναι η Μοντ, μία νεαρή, παντρεμένη γυναίκα που δουλεύει ατελείωτες ώρες στο πλυσταριό του Μπέθναλ Γκριν, υπό την επίβλεψη του Τζεφ Μπελ.

Η Μοντ, την οποία υποδύεται η Κάρεϊ Μάλιγκαν (την είδαμε ως Ντέιζι Μπιουκάναν στον «Υπέροχο Γκάτσμπι» πλάι στον Λεονάρντο Ντι Κάπριο), είναι αρχικά διστακτική για το κίνημα των σουφραζέτων. Φοβάται να ξεχωρίσει από το πλήθος, να ρισκάρει τη δουλειά της και την ησυχία του σπιτιού της. Σιγά σιγά βρίσκει τη δύναμη και το κίνητρο να λάβει μέρος σε μια τόσο δύσκολη μάχη. Για τη Μοντ, όπως και για τις περισσότερες σουφραζέτες, αυτό σήμαινε τρομερές συνέπειες στην προσωπική τους ζωή.

Το γεγονός ότι η ιστορία δεν είχε ξαναειπωθεί ενθουσίασε τους συντελεστές. «Ήμασταν μαγεμένοι από το πόσο μπροστά από την εποχή τους ήταν αυτές οι γυναίκες. Έσπαγαν όλα τα ταμπού και τις προκαταλήψεις της κοινωνίας. Συνειδητοποιήσαμε πόσο λίγα γνωρίζει για το θέμα ο κόσμος. Κατά κάποιο τρόπο έχει θαφτεί. Δε διδάχθηκε ποτέ στα σχολεία, και κανείς δε γνωρίζει πόσο πραγματικά μακριά έφτασαν οι σουφραζέτες για να ακουστούν- οι βομβαρδισμοί και οι βανδαλισμοί, οι ξυλοδαρμοί από την αστυνομία. Ήταν μια ανείπωτη ιστορία», υπογράμμισε η Σάσα Γκάμπρον.

Η Μάλιγκαν είχε μόλις τελειώσει τα γυρίσματα του Far From The Madding Crowd του Τόμας Βίντερμπεργκ κι άρπαξε την ευκαιρία μόλις της προτάθηκε ο ρόλος, για να μάθει περισσότερα για το κίνημα των Σουφραζέτων, κι έμεινε έκπληκτη, όπως είπε από το πόσο λίγα γνώριζε.

Η Έλενα Μπόναμ Κάρτερ είναι η Έντιθ, μία χημικός της μεσαίας τάξης, η οποία χρησιμοποιεί το κατάστημα του συζύγου της για τις μυστικές συναντήσεις των σουφραζέτων.

Το 1912, μετά από δεκαετίες ειρηνικών διαμαρτυριών, οι οποίες αντιμετωπίζονταν και με εξευτελιστικό τρόπο στη Βουλή, στον τύπο και την κοινωνία, οι γυναίκες αποφάσισαν να γίνουν πιο μαχητικές. Ήταν ωστόσο πολύ σημαντικό για εκείνες να μην τραυματιστούν άνθρωποι, αλλά οι ζημιές που θα προκαλούσαν να είναι μόνο υλικές.

«Νομίζω ότι η μαχητικότητα προέκυψε από αναγκαιότητα», ανέφερε η σεναριογράφος Άμπι Μόργκαν.

«Το κίνημα είχε βρει την ηγέτιδα του στο πρόσωπο της Έμελιν Πάνκχερστ, που ήταν μορφωμένη, εύγλωττη, είχε διασυνδέσεις και γνώριζε πώς να μιλήσει στο κοινό. Ήταν κάποια που μπορούσε να κουβαλήσει το πρότυπο και το ήθος του κινήματος στους ώμους της. Ήταν μια χαρισματική ηγέτιδα που γνώριζε ότι ο μόνος τρόπος να ακουστούν ήταν να καθιερώσουν τακτικές πολέμου. Ολόκληρη  η ταινία προκαλεί το κοινό να αναρωτηθεί μέχρι που θα έφταναν για τα δικαιώματα τους».

Την Έμελιν Πάνκχερστ ενσαρκώνει στην ταινία η Μέριλ Στριπ. Άλλο ένα πραγματικό πρόσωπο που υπάρχει στην ταινία είναι η Έμιλι Γουάλντινγκ Ντέιβισον (Νάταλι Πρες), η γυναίκα που τραυματίστηκε θανάσιμα από το άλογο του Βασιλιά Γεωργίου Ε’ στον Ιππόδρομο του Έπσομ τις 4 Ιουνίου του 1913. Η Ντέιβισον αποπειράθηκε να τοποθετήσει τη σημαία των Σουφραζέτων στο άλογο του Βασιλιά για να κερδίσει την προσοχή του κόσμου. Αν η Ντέιβισον αυτοκτόνησε (υπέκυψε στα τραύματα της τέσσερις ημέρες μετά τα γεγονότα) ή ήταν απλά ένα τραγικό ατύχημα, παραμένει άγνωστο.

Να προσθέσουμε πως σύμφωνα με στοιχεία του Μουσείου του Λονδίνου, οι γυναίκες διεκδικούσαν το δικαίωμα ψήφου για μισό αιώνα περίπου έως το 1900. Οι ειρηνικές διαμαρτυρίες όμως δεν οδηγούσαν πουθενά. Το 1903 ιδρύθηκε στο Μάντσεστερ η Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών από την Έμελιν Πάνκχερστ και τις κόρες της, για να «ξυπνήσει το έθνος» μέσα «από πράξεις κι όχι λόγια».

Η απόφαση να μεταφερθεί η έδρα της Ένωσης στο Λονδίνο το 1906, άλλαξε ριζικά τη μορφή του κινήματος, το οποίο για τα επόμενα οχτώ χρόνια θα κέρδιζε με απόλυτη επιτυχία την προσοχή που τόσο επιθυμούσε. Η «Κυριακή των Γυναικών», η πρώτη μεγάλη συνάντηση των Σουφραζέτων τον Ιούνιο του 1908, συγκέντρωσε γυναίκες από όλη τη χώρα για τις εφτά διαφορετικές πορείες στο κέντρο του Λονδίνου. Οι πορείες κατέληγαν όλες στο Hyde Park, όπου υπήρχαν 80 ομιλητές. Συνολικά εκείνη τη μέρα, το Hype Park είχε περίπου 300,000 διαδηλωτές.

Για τη καμπάνια των σουφραζέτων εργάζονταν υπάλληλοι επί πληρωμή, όσο κι εθελοντές, κι ανάμεσα στα καθήκοντα τους ήταν η οργάνωση εκδηλώσεων, συγκεντρώσεων και η έκδοση της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Ψήφος για τις Γυναίκες», η οποία το 1909 είχε φτάσει τα 22,000 φύλλα.

Η Ένωση ίδρυσε 90 γραφεία σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά το Λονδίνο παρέμενε το βασικό πεδίο δράσης με συνολικά 34 τοπικά γραφεία. Το 1910, ο εκδοτικός οίκος της Ένωσης μεταφέρθηκε κοντά στην Oxford Street με σκοπό να έχει καλύτερη πρόσβαση στην αγορά και να πουλάει τα διαφημιστικά του προϊόντα: καρφίτσες, βιβλία, κάρτες και γραφική ύλη. Η επιτυχία στις πωλήσεις οδήγησε στο να ανοίξουν άλλα 19 καταστήματα στο Λονδίνο.

Περισσότερες από χίλιες Σουφραζέτες (μεταξύ τους και η Έμελιν Πάνκχερστ και οι κόρες της) φυλακίστηκαν για τις πράξεις τους. Πολλές μεταφέρθηκαν στις φυλακές Holloway, όπου έκαναν απεργία πείνας για τις άθλιες συνθήκες κράτησης τους. Το 1912 η Ένωση έστρεψε την προσοχή της στην αναστάτωση της δημόσιας ζωής στο Λονδίνο και την καταστροφή ιδιοκτησίας. Το Μάιο του 1912, περίπου 150 σουφραζέτες κατέστρεψαν με λιθοβολισμό τα κεντρικά καταστήματα του Λονδίνου. Η επίθεση τους στην Εθνική Πινακοθήκη, ανάγκασε πολλά μουσεία και εκθέσεις να κλείσουν τις πόρτες τους για τις γυναίκες.  Οι Σουφραζέτες ερχόντουσαν συνεχώς σε αμέτρητες συμπλοκές με την αστυνομία.

Φωτογραφίες μαχόμενων γυναικών με χειροπέδες, να φωνάζουν, αλυσοδεμένες σε κτίρια, έγιναν αντικείμενο πρωτοφανούς σάτιρας ενώ ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος έβαλε μία άνω τελεία στον αγώνα τους. Η δουλειά που είχαν ήδη κάνει όμως, διευκόλυνε τις γυναίκες να έχουν πιο ενεργό ρόλο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η συνεισφορά τους κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο απέδειξε ότι οι γυναίκες ήταν απαραίτητες για την οικονομική ευημερία της χώρας, κι αναγνωρίστηκε με τη θέσπιση ψήφου για τις γυναίκες από την ηλικία των 30 ετών το 1918.

Επίσης στην ταινία "Σουφρζέτες" παίζουν οι Brendan Gleeson, Anne-Marie Duff, Ben Whishaw, κ.α.

*Η ταινία αναμένεται να βγει και στις Πατρινές αίθουσες, στα Ster Cinemas, στη Βέσο Μάρε.

Eπιμέλεια - Τ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ