Είκοσι χρόνια Κλεομένης Κωστόπουλος: Αναδρομική έκθεση στο Αρχαιολογικό Μουσείο

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρώνθα πραγματοποιηθεί στις αρχές Ιανουαρίου η αναδρομική έκθεση έργων του πατρινού εικαστικού δημιουργού Κλεομένη Κωστόπουλου. Ο Κλεομένης Κωστόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1973. Είναι ζωγράφος και μετά από 20 περίπου χρόνια αναζήτησης και καλλιτεχνικής έρευνας στην Αθήνα και το εξωτερικό επέστρεψε, ζει και εργάζεται στην γενέτειρά του. Είναι η ψυχή του εικαστικού φετσιβάλ Re Culture που έδωσε νέα πνοή στα εικαστικά πράγματα της πόλης, ξεπερνώντας κατά πολύ τα τοπικά αλλά και ελληνικά σύνορα.

Ολοκλήρωσε τις σπουδές του με άριστα στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών και συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Στουτγάρδη και το Βερολίνο. Υπήρξε υπότροφος του Ι.Κ.Υ., της Robert Bosch Stiftung, της DAAD και της ΑΣΚΤ Αθηνών.

Έργα του υπάρχουν σε πολλά μουσεία, ελληνικές και ξένες ιδιωτικές συλλογές. Έχει στο ενεργητικό του 8 ατομικές εκθέσεις καθώς και πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το όραμά του για την τέχνη και τον πολιτισμό τον οδήγησε το 2011 στην ίδρυση της αστικής ΜΗ κερδοσκοπικής εταιρείας Art in Progress ενώ έχει διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής του 1ου,2ου και του 3ου διεθνούς εικαστικού φεστιβάλ Πάτρας | RE-culture.

Έχει ασχοληθεί με θέματα πολιτικών πολιτισμού, δομές ανάπτυξης και προβολής της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, δημιουργική προσβασιμότητα σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες και πολιτιστικά – καλλιτεχνικά – εκπαιδευτικά  projects για παιδιά.

«Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος εστί»

Η ζωγραφική του Κλεομένη Κωστόπουλου είναι μία ανθρωποκεντρική ζωγραφική. Η καλλιτεχνική του πορεία διακρίνεται από θεματικούς κύκλους με αναζητήσεις που εκτείνονται από την ακαδημαϊκή ζωγραφική μέχρι τις πιο σύγχρονες εκφάνσεις της ευρωπαϊκής και αμερικάνικης ζωγραφικής πολυγλωσσίας.

Η αναδρομική έκθεση του Κλεομένη Κωστόπουλου «Εγώ ένας άλλος | I is another» θα ενσωματώνει τα τελευταία 20 χρόνια εργασίας του περιλαμβάνοντας 4 χρονολογικούς – θεματικούς κύκλους:

περίοδος 1995 - 1998

περίοδος 1999 - 2005

περίοδος 2006 - 2012

περίοδος 2012 – 2015

Σκοπός της έκθεσης του Κλεομένη Κωστόπουλου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάτρας είναι να δημιουργηθούν γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ του Μουσείου και σύγχρονων δημιουργών με διεθνή καλλιτεχνική εμβέλεια που εργάζονται στην πόλη.

Η έκθεση θα έχει ελεύθερη είσοδο για το κοινό και θα συνοδεύεται από εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις.

Σκεπτόμενη Ζωγραφική

1. Ζωγραφική Πολυγλωσσία

Έπρεπε να περιμένουμε τις αρχές αυτού του αιώνα για να δούμε μια συστηματική επιστροφή στη ζωγραφική, παρότι αυτή ποτέ δεν απομακρύνθηκε από τις αίθουσες των τεσσάρων, πλέον, σχολών καλών τεχνών της χώρας. Αυτή που θα αλλάξει σταδιακά τα πράγματα θα είναι η εμφάνιση της Νέας Σχολής της Λειψίας στις αρχές της δεκαετίας του '90, με βάση την τοπική Σχολή Καλών Τεχνών [Hochschule für Grafik und Buchkunst], και ιδιαίτερα του ζωγράφου Neo Rauch. Τις εποχές της μεταπολεμικής κυριαρχίας της αφαίρεσης και των πολυμέσων, οι σχολές καλών τεχνών της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, τότε (ή, πιο απλά, Ανατολικής Γερμανίας) αντιστέκονταν σ' αυτές τις “δυτικές” τάσεις, είτε προασπίζοντας το στρατευμένο (αλλά αναπαραστατικό) ιδίωμα του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού, είτε απλώς διαφυλάσσοντας μια παράδοση αιώνων (η Λειψία είναι η πατρίδα του Lucas Cranach αλλά και του Max Beckmann). Μέσα της ανακάλυπτες όχι μόνο μια γερή σχεδιαστική παιδεία, την αφομοίωση της ιστορίας της ευρωπαϊκής ζωγραφικής, αναφορές στη σοσιαλιστική προπαγάνδα αλλά και πυκνά σχόλια για την τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια και τα κόμικς. “Υβρίδιο Ποπ αρτ και Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού”, τη χαρακτήρισε κάποιος ενώ ο αμερικάνος θεωρητικός Robert Storr την αποκάλεσε “Völkisch and science-fictionish” [λαϊκίζουσα και επιστημονικοφανταστική]. Είναι αναπαραστατική ζωγραφική που όμως ικανοποιεί ακόμη και τους πιο ορκισμένους εχθρούς της. Πολύ γρήγορα μια χιονοστιβάδα χρηματιστηριακού ενδιαφέροντος εκτόξευσε τόσο τον ίδιο το Neo Rauch όσο και τους συνοδοιπόρους και συμφοιτητές του (Tim Eitel, Tilo Baumgärtel, Matthias Weischer, David Schnell, Christoph Ruckhäberle, Martin Kobe).

 

Αυτό το “γερμανικό” φόντο είναι ίσως το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο ζωγράφος Κλεομένης Κωστόπουλος ξεδιπλώνει το προσωπικό του ύφος. Αυτό όμως που ίσως διαφοροποιεί τον έλληνα καλλιτέχνη από άλλους Ευρωπαίους είναι η ανάπτυξη ενός εξαιρετικά πολύπλοκου πολυγλωσσικού ύφους: Τα πολύ μεγάλα σε μέγεθος τελάρα του Κωστόπουλου διαστρωματώνονται σε μια αφάνταστα πολύπλοκη παράθεση ζωγραφικών στιλ. Μια ολόκληρη ιστορία της ζωγραφικής παρελαύνει μπροστά στο θεατή, από τα συχνά ασπρόμαυρα φόντα -αναφορά ίσως στις παιδικές μας αναμνήσεις μιας (ασπρόμαυρης) φωτογραφίας και τηλεόρασης, ίσως και σχόλιο για το έργο του γερμανού καλλιτέχνη Gerhard Richter- έως τη στρωματογραφία που ακολουθεί, από βυζαντινά θέματα έως εξπρεσιονισμό και από κει στην Ποπ αρτ και τα κόμικς αλλά και τα video games. Ο Κλεομένης Κωστόπουλος αποδέχεται ότι η ζωγραφική οπτική έχει μεταβληθεί και χρησιμοποιεί τη διαδικασία του τηλεοπτικού zapping ή του διαδικτυακού surfing ως συστατικά στοιχεία μιας νέας ζωγραφικής αντίληψης. Αν η λεγόμενη σχολή της Λειψίας στην Ευρώπη και η Καλιφορνέζικη σκηνή γύρω από το περιοδικό Juxtapoz διέλυσαν το προ-μοντέρνο ταμπού της χρήσης μιας και μόνο ζωγραφικής γλώσσας σε ένα τελάρο, εισάγοντας κάθε είδους τροποποιήσεις, ο Κωστόπουλος είναι ο πρώτος έλληνας ζωγράφος που εξερευνά τις (απ' ό,τι φαίνεται, απεριόριστες) δυνατότητες αυτού του ζωγραφικού μίγματος...

 

2. Το Γυμνό ως Ψυχολογική Μελέτη
Αλίμονο, αν υπάρχει πιο κοινό (και σημαδεμένο από μια φαλλοκρατική παράδοση) μοτίβο στην ιστορία της δυτικής ζωγραφικής από αυτό του Ανακλινόμενου (Γυναικείου) Γυμνού [Reclining (Female) Nude]. Ο καθένας που εξετάζει την ιστορία της δυτικής τέχνης εκπλήσσεται από την έντονη παρουσία εικόνων του γυναικείου σώματος. Περισσότερο απ' οποιοδήποτε άλλο θέμα, το γυναικείο γυμνό υποδηλώνει «Τέχνη». Η ίδια η έννοια «Γυμνό» γίνεται συνήθως αντιληπτή ως «γυναικείο γυμνό», απευθυνόμενο στα μάτια του άνδρα θεατή. Η καδραρισμένη εικόνα του γυναικείου σώματος, κρεμασμένη στους τοίχους μιας γκαλερί ή ενός μουσείου είναι σχεδόν ο ορισμός της τέχνης γενικότερα. Πρόκειται για το αρχέτυπο του δυτικού πολιτισμού, το σύμβολο της εκλέπτυνσης και της αισθητικής. Αν παρακολουθήσει κανείς την ιστορία της δυτικής ζωγραφικής μετά την Αναγέννηση και μέχρι τον Μοντερνισμό θα γίνει μάρτυρας μιας σταδιακής αλλά κεφαλαιώδους αλλαγής της αντιμετώπισης του γυμνού γυναικείου σώματος. Αν κανείς επιλέξει ως (αυθαίρετο) σημείο εκκίνησης τον πίνακα Αγνότητα του ιταλού ζωγράφου του 16ου αιώνα, Giovanni Battista Moroni. Το γυναικείο γυμνό μοιάζει τελείως αμόλυντο ακόμη από την αμαρτία της ερωτικής πρόκλησης. Στην Αφροδίτη του Ουρμπίνο του Τισιανού  θα δούμε ένα γυμνό σώμα τελείως διαφορετικό: προκλητικά ερωτικό όμως απόλυτα παραδομένο στη διάθεση του (άνδρα) θεατή. Θα είμαστε πλέον στον 19ο αιώνα όταν θα δούμε κάποια σημάδια αλλαγής στη Μεγάλη Οδαλίσκη του Ingres. Η Γυμνή Μάγια του Goya ακολουθεί μια παρόμοια πρόκληση, πολύ πιο απογυμνωμένη (;) από την αστική -ή αριστοκρατική στην περίπτωση της- σύμβαση της κομψότητας. Το σημείο καμπής θα έρθει με την πολυσυζητημένη Ολυμπία του Manet, η οποία μοιάζει να "χορεύει τους άνδρες στο ταψί". Στοιχεία όπως η κοινωνική τάξη, η γυναικεία σεξουαλικότητα η το παιχνίδι της κυριαρχίας μπαίνουν στο καλλιτεχνικό λεξιλόγιο. Η γυναίκα νίκησε (στη ζωγραφική, στη ζωή θα χρειαστούν αρκετά χρόνια ακόμη).

Ο Κλεομένης Κωστόπουλος επανέρχεται σε ένα τόσο παλιό και “κουρασμένο” θέμα όπως το γυμνό, και όπως κάνει στα άλλα έργα του, βομβαρδίζει τη ζωγραφική επιφάνεια με κάθε είδους αναφορές και τρόπους. Στην πραγματικότητα ο καλλιτέχνης κατασκευάζει ψυχολογικά πορτρέτα με αφορμή ένα γυμνό. “Ανακρίνει” τα μοντέλα του, που προέρχονται συνήθως από το οικείο του φιλικό περιβάλλον, ζητώντας τους να του αποκαλύψουν κάθε είδους ενδιαφέροντα και προτιμήσεις και μετά, τα τοποθετεί ως υπερκείμενο, ως οπτικές υποσημειώσεις, πάνω στον ζωγραφικό χώρο. Και εδώ, κάθε είδους στιλ και πολυγλωσσία εντάσσεται στο συνολικό αποτέλεσμα. O Κωστόπουλος τολμάει να πλησιάσει το μοτίβο του ανακλινόμενου γυμνού (που συχνά δεν είναι ακριβώς ανακλινόμενο αφού υιοθετεί κάθε είδους παράδοξη στάση), όχι ακριβώς αποδομητικά ή βέβηλα, μ' έναν αδιάψευστα σύγχρονο -του 21ου αιώνα πιο ειδικά- τρόπο. Αυτό ακριβώς το παράδειγμα αποκαλύπτει τη διαφοροποίηση του Κλεομένη Κωστόπουλου από τους περισσότερους συμπατριώτες του εικαστικούς, ειδικά τους ζωγράφους και καθιστά παρωχημένη τη διάκριση, από τη δεκαετία του '80, των εικαστικών σε αναπαραστατικούς και εννοιακούς, αφού αποδεικνύει ότι μπορεί κάποιος να είναι και τα δυο. Παρά την αξιόλογη παράδοση αναπαραστατικής ζωγραφικής που κρατάει ζωντανή και αδιάσπαστη σ' αυτόν τον τόπο εδώ και πενήντα χρόνια (με ρίζες, φυσικά, ακόμη πιο παλιές), συχνά ακροβατούμε ανάμεσα σ' έναν ακραίο αναχρονισμό και σ' έναν φόβο να πειράξουμε τα βασικά μοτίβα της ιστορίας της τέχνης, βαλτωμένοι σ' έναν κομφορμισμό. Αυτή η έκθεση του Κλεομένη Κωστόπουλου καταθέτει μια πρόταση...

 

Θανάσης Μουτσόπουλος

 

 

 

Παρακάτω θα βρείτε κάποια βιογραφικά στοιχεία του καλλιτέχνη:

 

Ε κ θ έ σ ε ι ς

Ατομικές εκθέσεις

2015  Αίθουσα τέχνης «alma gallery», Αθήνα.

2012  Αίθουσα τέχνης «K-art», Αθήνα.

2012  Πολιτιστικό κέντρο «περί τεχνών», Πάτρα.

2005  Αίθουσα τέχνης «έκφραση», Αθήνα.

2003  Αίθουσα τέχνης «Πολύεδρο», Πάτρα.

2001  Αίθουσα τέχνης «Bosch gallery», Αθήνα.

2000  Αίθουσα τέχνης «Anny Balta», Θες/νίκη.

1999  Αίθουσα τέχνης «Άνεμος», Αθήνα.

 

Ομαδικές εκθέσεις (επιλεκτικά)

2015  Swab Barcelona, διεθνής Art Fair Βαρκελώνης,  Ισπανία.

2014  «Ι Need A Hero – πολύτιμες ύλες σε σπουδαίους καιρούς», Θες/νίκη.

2014  Camp «Ground Zero», Αθήνα.

2013  Σαγκάη, Κίνα.

2013  «Oι καλλιτέχνες προσκαλούν» Giorgio de Chirico, Βόλος.

2013  St. Urban/Luzern, Ελβετία.

2013  Leipzig, Γερμανία.

2013  7η πανελλήνια έκθεση αρχιτεκτονικής, Πάτρα.

2013  Bayreuth, Γερμανία.

2012  Διεθνές φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης RE-culture 1, Πάτρα.

2012  Oslip, Αυστρία.

2012  Αρχαιολογικό μουσείο Πάτρας, «η αλήθεια είναι πάντοτε παράλογος».

2011  Πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα Μερκούρη», Αθήνα.

2011  Αίθουσα τέχνης «Genesis», «summer days!», Αθήνα.

2011  Αίθουσα τέχνης «Cube», «ο κήπος με τις αυταπάτες», Πάτρα.

2010  Αίθουσα τέχνης «Cube», Πάτρα.

2009  Αίθουσα τέχνης «Orpheus», Κύπρος.

2005  Αίθουσα τέχνης «Έκφραση», Αθήνα.

2004  Μουσείο Φρυσίρα, «νέοι ευρωπαίοι ζωγράφοι», Αθήνα.

2003  Αίθουσα τέχνης «Πολύεδρο», Πάτρα.

2002  Αίθουσα τέχνης «Kreissparkasse» Esslingen έκθεση με θέμα Ρεαλισμός,

Esslingen - Γερμανία.

2001  Αίθουσα τέχνης «Bosch Gallery», Αθήνα.

2001  Αίθουσα τέχνης «Νέες Μορφές» με θέμα, 6 νέοι καλλιτέχνες, Αθήνα.

2000  Συμμετείχε στην ομαδική έκθεση των αποφοίτων της (Α.Σ.Κ.Τ.) στον

εκθεσιακό χώρο «Νίκος Κεσανλής».

1999  Αίθουσα τέχνης «Άνεμος», Αθήνα.

1999  Συμμετείχε σε όλες τις ομαδικές εκθέσεις της Α.Σ.Κ.Τ.

 

Α κ α δ η μ α ϊ κ έ ς  σ π ο υ δ έ ς

2006-2003  Σπουδές στο Βερολίνο στον τομέα της ζωγραφικής.

02. 2005                   Σεμινάριο ιστορίας της τέχνης του πανεπιστημίου του Tübingen.

03. 2004                   Σεμινάριο ιστορίας της τέχνης του πανεπιστημίου του Tübingen.

03. 2003                   Σεμινάριο ιστορίας της τέχνης του πανεπιστημίου του Tübingen.

2003-2001  MA στην κρατική ακαδημία καλών τεχνών Στουτγάρδης στον τομέα

της ζωγραφικής και γραφιστικής.

1998-1993  Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών με ειδικότητα στη ζωγραφική. Πτυχίο 29/30.

 

Π ο λ ι τ ι κ έ ς  π ο λ ι τ ι σ μ ο ύ  |  P r o j e c t s

2014  Καλλιτεχνική διεύθυνση του 3ου διεθνούς εικαστικού φεστιβάλ Πάτρας |

RE-culture 3 και του 1ου street art festival Patras | Artwalk 1.

2014  Εικαστική επιμέλεια «η συλλογή του Σωτήρη Φέλιου» στα πλαίσια του RE-

culture 3.

2013  Καλλιτεχνική διεύθυνση του RE-culture 2.

2013  Εικαστική επιμέλεια «σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής» στα πλαίσια του

RE-culture 2.

2013  Σχεδιασμός, οργάνωση και εφαρμογή εικαστικής παρέμβασης σε

συνεργασία με το δίκτυο επανένταξης και θεραπευτικών υπηρεσιών

«γέφυρα», του OKANA Πάτρας .

2013  Art therapy προγράμματα σε κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες στα πλαίσια

του RE -culture 2.

2013  Σχεδιασμός, διοργάνωση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου

εικαστικού project σε σχέση με την ανακύκλωση, με τίτλο: «τίποτα δεν

πάει χαμένο», Πάτρα.

2012  Καλλιτεχνική διεύθυνση του RE-culture 1.

2012  Εικαστική επιμέλεια «σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής» στα πλαίσια του

RE-culture 1.

2012  Συμμετοχή στο διατομεακό πολιτιστικό project με θέμα τον

μουσικοσυνθέτη Wagner, Oslip Αυστρία.

2012  Συνδιοργάνωση της εικαστικής έκθεσης, αφιερωμένης στον Αλέξανδρο

Παπαδιαμάντη, στο αρχαιολογικό μουσείο της Πάτρας.

2011  Δημιουργία του πολιτιστικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού Art in

Progress, Πάτρα.

2004  Συνεργάτης του δημιουργικού τμήματος του Δημήτρη Παπαϊωάννου και

του οργανισμού προετοιμασίας των ολυμπιακών αγώνων «Αθήνα

2004». καλλιτεχνική προετοιμασία και παραγωγή της «κλεψύδρας», η

οποία στην τελετή έναρξης των  ολυμπιακών αναπαριστούσε το

ξεδίπλωμα της ελληνικής ιστορίας.

2003  έως σήμερα, εικαστική εκπαίδευση σε τμήματα παιδιών και ενηλίκων.

2003  Επιμέλεια εικαστικής έκθεσης στο νοσοκομείο της Robert Bosch Stiftung,

Στουτγάρδη - Γερμανία.

1999  Κατάθεση ενός εμπεριστατωμένου πολιτισμικού σχεδίου στα πλαίσια του

θεσμού «Πάτρα – πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης 2006». Η

πρόταση αφορούσε την  οργάνωση ενός διατομεακού πανελλήνιου

φεστιβάλ νέων καλλιτεχνών, Πάτρα.

1996  Σχεδιασμός, θεσμοθέτηση και διοργάνωση του 1ου  καλλιτεχνικού

φεστιβάλ στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, το οποίο

έκτοτε καθιερώθηκε ως ετήσιο. Το συγκεκριμένο δρώμενο θεσπίστηκε

από το Υπουργείο Πολιτισμού και το σύλλογο φίλων  της Α.Σ.Κ.Τ.

Αθηνών.

1995  Συμμετοχή και καθοδήγηση του τμήματος εικαστικών τεχνών στο

15ήμερο διατομεακό πολυπολιτισμικό φεστιβάλ στην πόλη Άαλφεν, υπό

την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμμετείχαν συνολικά 40 καλλιτέχνες

με θεματική ενότητα την «ανακύκλωση», Ολλανδία.

 

Ο μ ι λ ί ε ς | Δ η μ ό σ ι α   δ ι α β ο ύ λ ε υ σ η

2015  TEDx Patras

2014  Εισαγωγή - τέχνη και δημόσιος χώρος, Citylab

2014  Jewel - joint easily wafted east laboratory model, του ευρωπαϊκού

προγράμματος «south east Europe».

2013  «Εξωστρέφεια παντού» πολυσυνέδριο «Forum ανάπτυξης money show

Πάτρας».

2012  Διαβούλευση για τον στρατηγικό σχεδιασμό πολιτικής πολιτισμού,

διαχειριστική αρχή Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.

2012  «Καινοτομία και τέχνη» πολυσυνέδριο «Forum ανάπτυξης money show

Πάτρας».

 

Δ ι α κ ρ ί σ ε ι ς - Υ π ο τ ρ ο φ ί ε ς

2003                       Υποτροφία της Α.Σ.Κ.Τ.  Αθηνών για σπουδές στο Γερμανία.

2002                       Υποτροφία της DAAD για σπουδές στην Γερμανία.

2001                       Υποτροφία της Robert Bosch Stiftung για σπουδές στην Γερμανία.

2000                       1ο βραβείο εικαστικών, στον πανελλήνιο διαγωνισμό της Robert Bosch

Stiftung.

1996-3   Προτεινόμενος για την υποτροφία του ΙΚΥ.

Κλεομένης Κωστόπουλος

Πεισιστράτου 1, 26226 Πάτρα

τ:    +30 6934269856

e:    [email protected]

w:   www.kleomenis.com