Άρχισε να ξορκίζει το θάνατο μέσα από την καθημερινή συνάντηση μαζί του από τα παιδικά του χρόνια
Είναι ένας από τους πιο κοινωνικούς Πατρινούς, δραστήριος και με έντονο ταμπεραμέντο. Άν κάποιος τον δει να διασκεδάζει, το μόνο πράγμα που δεν θα φανταστεί θα είναι ότι αυτός ο τόσο ζωντανός άνθρωπος, τις ώρες της δουλειάς του έχει επωμιστεί από τα 13 του χρόνια την ευθύνη του να κοιτάζει κατάματα το θάνατο και να προσπαθεί να τον ομορφύνει, βάζοντας την τέχνη του σε μια τελετή που για όλους είναι η τελευταία και σίγουρα η μόνη που δεν θα δουν ποτέ.
Ο Νίκος Τσανταρλιώτης, δουλεύει ασταμάτητα από τα 13 του χρόνια, φιλοσοφώντας το ανθρώπινο τέλος. Σήμερα, μετά από μια μακρά διαδρομή που έκανε το όνομά του συνώνυμο του γραφείου τελετών, είναι σε θέση να λέει ότι δεν φοβάται τον θάνατο, να εξηγεί με απόλυτη νηφαλιότητα πώς έχει σκεφτεί την δική του κηδεία και να αποκαλύπτει ότι έχει κάνει ακόμη και τομές νεκροψίας βοηθώντας ιατροδικαστές.
Ο μικρός κατασκευαστής φερέτρων που το πρωί πήγαινε σχολείο και το βράδυ ήταν υπάλληλος στο γραφείο τελετών, έχει απομυθοποιήσει πλήρως τον θάνατο, αποδίδει το επιχειρηματικό του δαιμόνιο στα γονίδια του Κωνσταντινουπολίτη παππού, εξηγεί ότι οι μόνες ώρες που έμεινε κλειστό το γραφείο τελετών του ήταν οι δύο ώρες της κηδείας της γυναίκας του και απαντά στο ερώτημα αν οι άλλοι τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία ή ταμπού.
O Νίκος Τσανταρλιώτης άρχισε να ξορκίζει το θάνατο μέσα από την καθημερινή συνάντηση μαζί του από τα παιδικά του χρόνια. Ο πατέρας του ήταν οικονομικός μετανάστης. Στην Πάτρα δεν υπήρχαν μεροκάματα και όταν κάποια στιγμή βρέθηκε στην Αθήνα, πριν από 60 περίπου χρόνια, άνοιξε ένα μαγαζάκι τα έσοδα του οποίου δεν έφταναν για να επιβιώσει η οικογένειά του. Έτσι, και για να συμπληρώσει το μεροκάματο, πήγε να εργαστεί σε ένα εργοστάσιο κατασκευής φερέτρων όπου και έμαθε την τέχνη.
“Στα 1970, ο πατέρας μου επέστρεψε στην Πάτρα και έκανε το πρώτο εργαστήριο κατασκευής φερέτρων στο Ψαροφάι. Από τότε μπήκα στη δουλειά. Ήμουν 13 χρονών. Το πρωί σχολείο, το απόγευμα στο εργαστήριο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1974 ανοίξαμε το πρώτο γραφείο τελετών στην οδό Καλαβρύτων λίγο πιο κάτω από εκεί που βρίσκονται τα γραφεία μας σήμερα. Τότε στην Πάτρα υπήρχαν δύο δυνατοί επαγγελματίες στο χώρο. Τα γραφεία Χαριτάτου και Μαράτου. Το 1979, και ενώ είχε έρθει στην Πάτρα και ο αδελφός μου που ήταν οικονομικός μετανάστης στην Αμερική, εγκατασταθήκαμε στα γραφεία που διατηρούμε μέχρι σήμερα και είναι η έδρα των εταιρειών μας. »
Με το γραφείο κηδειών το ωράριο του μαθητή διαμορφώθηκε ως εξής: «Πρωί σχολείο απόγευμα κατασκευαστής φερέτρων, το βράδυ νυχτερινός υπάλληλος. Πολύς κόπος, πολύ μεγάλη προσπάθεια, ατελείωτες ώρες δουλειάς. Ίσως στα δέκα χρόνια δουλειάς μου να είχα καλύψει όλα τα χρόνια δουλειάς ενός δημοσίου υποαλλήλου μέχρι να συνταξιοδοτηθεί.»
Ατελίωτες ώρες δουλειάς σε ένα χώρο που ακόμη και σήμερα για πολλούς αποτελεί ταμπού όπως όλα τα πράγματα στα οποία παρεισφρύει ο φόβος.
«Όχι δεν φοβήθηκα ποτέ. Ούτε όταν ξεκίνησα και ήμουν 13 ετών. Ο θάνατος για μένα είναι κάτι ταυτόσημο με τη ζωή και αυτό πρέπει όλοι να το συνειδητοποιήσουμε. Έχω κάνει πάρα πολλά πράγματα. Έχω δουλέψει από υπάλληλος νυχτερινός στο γραφείο κηδειών, ως κατασκευαστής φερέτρων, έχω κάνει περιποιήσεις νεκρών ακόμη και νεκροτομές» μου λέει.
Σε αυτό το σημείο με αφήνει άναυδη. Και επειδή το καταλαβαίνει, μου εξηγεί: «Ναι, το έχω κάνει και αυτό. Βοηθούσαμε τότε τους ιατροδικαστές, που ήταν μόνοι τους, σαν ιδιώτες. Έχω κάνει τομές με τα χέρια μου, υπάρχουν μαρτυρίες για αυτό».
Αλλά ούτε αυτό, ούτε οι τομές σοκάρισαν τον Νίκο Τσανταρλιώτη.
«Είναι μια συνήθεια και αυτή η λειτουργία. Όπως είναι για τον χειρούργο στο χειρουργικό κρεβάτι μια καθημερινότητα, έτσι είναι και η διαδικασία της νεκροψίας» μου λέει με απόλυτη φυσικότητα.
Και βεβαίως τον ρωτάω το προφανές: Δεν φοβάται το θάνατο; «Όχι, καθόλου μα καθόλου. Είναι μια καθόλα φυσιολογική εξέλιξη του κυτάρου. Γεννιέται, γηράσκει, πεθαίνει» είναι η απάντηση. Και είναι απολύτως λογική.
Όσο όμως και αν έχει φιλοσοφήσει ή συνηθίσει κανείς τον θάνατο, δεν παύει να νιώθει το παγωμένο άγγιγμα της πρόωρης και ξαφνικής απώλειας πάνω του.
«Έρχονται στιγμές που βεβαίως και λειτουργούμε ανθρώπινα. Είναι οι ευαίσθητες στιγμές για όλους στη ζωή, όπως όταν χάνεται ένα παιδί, ένας νέος άνθρωπος σε ατύχημα, που ο πόνος είναι ανυπέρβλητος κάτι το οποίο δεν μπορεί να σε αφήσει ανεπηρέαστο. Είναι το ξαφνικό, το άδικο, το πριν την ώρα του».
Η επόμενη ερώτηση είναι αν υπάρχουν κάποιοι που έχουν πάει να εργαστούν και έχουν φύγει πριν καν πιάσουν δουλειά επειδή δεν το αντέχουν.
«Έχει συμβεί πολλές φορές. Πολύς κόσμος κόσμος δεν άντεξε πάνω από μια μέρα και έφυγε. Δεν τα κατάφερε. Είναι στον άθρωπο».
Ο θάνατος έχει τον δικό του ιδιαίτερο μηχανισμό. Πέφτει πάντα σαν μια βόμβα και αναλόγως προκαλεί τις δικές του εκρήξεις.
«Εχω δει τα πάντα σε αυτή τη δουλειά. Φαντάσου ότι όλα αυτά τα χρόνα η επιχείρηση έχει κηδέψει πάνω από 45.000 άτομα. Ο θάνατος, άλλοτε ενώνει οικογένειες και άλλοτε τις χωρίζει. Πότε λειτουργεί σαν ώθηση και πότε σαν απώθηση. Υπάρχουν οικογένειες που δένονται πολύ μετά από μια απώλεια και άλλες που διαλύονται. Ε, ναι, έχω δει ακόμη και απίστευτους καυγάδες όλα αυτά τα χρόνια σε κηδείες».
Σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις των πελατών, ο κ. Τσανταρλιώτης σημειώΝει ότι τον Έλληνα πάντα τον ενδιαφέρει η αξιοπρέπεια της κηδείας του, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης ή κοινωνικής θέσης. Έχει έγνοια η οικογένεια να προσφέρει ένα αξιοπρεπές «αντίο» στον δικό της άνθρωπο. Αλλά και οι περισσότεροι άνθρωποι όταν τους ρωτάς θέλουν για τον εαυτό τους μια αξιοπρεπή κηδεία. Κάποιοι την συναρτούν με την ευπρέπεια του όλου βίου, κάποιοι άλλοι με το πόσο τους νοιάζονται οι δικοί τους.
Τολμώ και ρωτάω τον κ. Τσανταρλιώτη αν έχει σκεφτεί πώς θα ήθελε την δική του κηδεία. "Ναι, το έχω σκεφτεί» μου λέει: «Θέλω μια κηδεία στο πλαίσιο της σοβαρότητας και της λιτότητας. Τίποτε φανταιζί".
Δεν λείπουν όμως όπως μου λέει και αυτοί που ζητούν κηδείες υπερπαραγωγές. «Είναι σαν μια κυρία που κατεβαίνει για να αγοράσει παπούτσια και κοιτάζει βιτρίνες και μπορεί να μπει μέσα στο μαγαζί και να σου κατεβάσει κάτω όλο το εμπόρευμα για να διαλέξει και να έχει πάει σε 100 μαγαζιά και να μην ικανοποιείται από κανένα. Συμβαίνει και στο δικό μας επάγγελμα. Δεν μου κάνει πλέον εντύπωση τίποτα. Υπάρχουν πελάτες από απαιτητικοί έως παρανοϊκοί, με την έννοια κάποιου που μπορεί να σου ζητάει 100 καρπούζια μήνα Φλεβάρη. Μπορεί να σου ζητάνε ένα λουλούδι π.χ., που είναι αδύνατο να βρεις την εποχή που στο ζητάνε και να μην το καταλαβαίνει ότι αυτό που ζητάει είναι αδύνατο να βρεθεί. Κάμια φορά σε κάνει ο θάνατος να λειτουργείς τρελά στην κυριολεξία».
Ρωτάω τον Νίκο Τσανταρλιώτη αν ο κόσμος αντιμετωπίζει το επάγγελμά του και τον ίδιο με ταμπού ή ακόμη και ...ρατσισμό.
"Όχι αυτά τα έχουμε ξεπεράσει. Έχω άριστες σχέσεις με όλους, δεν υπάρχει πλέον αυτό το ταμπού. Τώρα αν κάποιος είναι αστοιχείωτος, αγράμματος και μπορεί να σου προσδώσει στίγμα λόγω επαγγέλματος, τότε δεν τον λαμβάνεις υπόψιν, πάς παρακάτω".
Μπορεί τα γραφεία τελετών να έχουν σίγουρη πελατεία αλλά δεν γλίτωσαν ούτε αυτά απο τα χτυπήματα της κρίσης. Η τιμή μιας κηδείας κυμαίνεται ανάλογα με το τι θα ζητηθεί.
«Μπορεί κάποιος να ζητήσει υπερπαραγωγή ή να έρθει κάποιος και να σου πει ότι δεν έχουμε να δώσουμε ή έχουμε να σας δώσουμε ό,τι πάρουμε από τον ασφαλιστικό φορέα.
Όπως για ένα έπιπλο για το σπίτι έχουμε δέκα επιλογές έτσι συμβαίνει και με το συγκεριμένο μόνιμο έπιπλο κατοικίας» μου λέει.
«Η κρίση φαίνεται παντού. Υπάρχουν άνθρωπου πολλοί που δεν έχουν λεφτά να κάνουν κηδεία. Είναι πολλά τα περιστατικά τελευταία. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους βοηθήσουμε και να τακτοποιήσουμε την κατάσταση όπως μπορούμε ακόμη και μη παίρνοντας ούτε ένα ευρώ».
Σήμερα στην επιχείρηση Τσανταρλιώτη στην Πάτρα είναι ο κ. Νίκος και ο γιος του ο Κωνσταντίνος, ο οποίος έχει πάρει και το όνομα του ιδρυτή παππού του και οι οποίος εργαζόταν στο γραφείο από μικρός σπουδάζοντας παράλληλα και διοίκηση επιχειρήσεων.
Η επιχείρηση Τσανταρλιώτη απασχολεί τους περισσότερους εργαζόμενους αντίστοιχης επιχείρησης στη νοτιοδυτική Ελλάδα και είναι μέσα στα λίγα γραφεία πανελληνίως (μετριούνται στα δάχτυλα) που απασχολούν τόσο κόσμο. Παράλληλα με το γραφείο στην Πάτρα η επιχείρηση η οποία έχει κάθετη οργάνωση, διατηρεί γραφείο στο Ρίο , εργαστήρια για μνημόσυνα, εισάγει λουλούδια από την Ολλανδία, έχει χώρο ετοιμασίας λουλουδιών, διατηρεί χώρο στο πρώτο νεκροταφείο όπου εξυπηρετεί τους πελάτες της. Συνολικά στην Πάτρα απασχολεί 22 άτομα. Υπάρχει όμως και το εργοστάσιο κατασκευής φερέτρων στην Βουλγαρία, το οποίο ελέγχει ο αδελφός του κ. Νίκου ο Δημήτρης Τσανταρλιώτης, από όπου έρχονται τα φέρετρα για τις τελετές.
Η επιχείρηση έχει πολύ γερά πόδια ωστόσο ο κ. Νίκος πιστεύει ότι «κανένας δεν μπορέι να είναι σίγουρος ποτέ για τίποτα. Πρέπει να είναι πάντα στην επικαιρότητα, να προσέχει και να σέβεται αυτό που κάνει, να ξέρει ότι υπάρχει ανταγωνισμός και να προσπαθεί κάθε μέρα. Αυτό λέω ως συμβουλή και στους συναδέλφους στον σύλλογο όπου είμαι πρόεδρος, Να σέβεστε αυτό που έχετε για να το έχετε»
Ο Νίκος Τσανταρλιώτης έχοντας δουλέψει ατελείωτες ώρες ως παιδί, πλέον εργάζεται κάνοντας επίβλεψη των τελετών.
Όσο για το εμπορικό του δαιμόνιο;
«ίσως το πηρα από τον παππού μου που ήταν Κωνσταντινουπολίτης. Είχε ένα χυτήριο στην Πόλη και ήταν πολύ δραστήριος. Μάλλον απο εκεί...» μου λέει.
Τελειώνοντας τη συζήτηση μαζί του έμεινα με την αίσθηση ότι τα πάντα είναι μια ιδέα. Ακόμη και ο θάνατος ή -πώς αλλιώς το είπαμε-; Η φυσιολογκή φθορά των κυττάρων. Σημασία έχει το ενδιάμεσο. Όχι τόσο στο να ..μακραίνει, όσο στο να σημαίνει και να είναι, ζωή.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
