Οι πιο μεγάλες απουσίες...

Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ ....

Σχολιάζοντας την εισήγηση  που αποτέλεσε τη βάση  για συζήτηση  των φορέων για το κυκλοφοριακό , θα μπορούσε εύκολα να διαπιστωθεί ότι το πιο  βασικό μειονέκτημα της δεν ήταν η έλλειψη μέτρων  για την επίλυση του προβλήματος  . Αποτυχημένες προσπάθειες υπήρξαν και στο παρελθόν και θα υπάρξουν και στο μέλλον . Εκείνο που είναι ανησυχητικό ,γιατί είναι ολοφάνερο , είναι η απουσία ενός οράματος για αυτή την πόλη . Και δυστυχώς αυτό ήταν διάχυτο σε όλο το κείμενο .

Η κίνηση ,η κυκλοφορία , οι μετακινήσεις έχουν σχέση με την ίδια την πόλη, την διαμόρφωση των χρήσεων, την διάρθρωση των συνοικιών της  ,την πεζοδρόμηση ,  τις υποβαθμισμένες λαϊκές περιοχές που ασφυκτιούν, τους κοινόχρηστους χώρους , τη χρήση του λιμένα , το τραίνο, την λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών  και η λύση που θα σχεδιάσεις  οργανώνεται και διαπνέεται από δικό σου όραμα για την πόλη.

Όταν  στο σχεδιασμό σου και στο όραμα  η πόλη πρέπει να καταλήγει στη θάλασσα επανεξετάζεις το χαρακτήρα της Όθωνος Αμαλίας.

Παράλληλα οργανώνεις την  σύνδεση μέσω πεζοδρομήσεων του παράλιου τμήματος με την Τριών Ναυάρχων , τα Ψηλά Αλώνια , το Αρχαίο Ωδείο , το Κάστρο .

Όταν αντιμετωπίζεις την κίνηση στην Ανθείας ,επανεξετάζεις  όλη την υποβαθμισμένη και με έλλειψη κοινοχρήστων χώρων περιοχή και καταλήγεις σε πεζοδρομήσεις.

Όταν φτάνεις στο Σκαγιοπούλειο , τη μοναδική περιοχή πρασίνου στις νότιες συνοικίες , η αξιοποίηση του χώρου περνάει μέσα από το ερώτημα του  πώς μπορεί να φτάσει κάποιος

εκεί ,πιθανά μέσα από πεζόδρομους και απαγόρευση της στάθμευσης στην περίμετρο του  , ώστε να μπορεί να περάσει ο πεζός, το αναπηρικό καροτσάκι, το ποδήλατο.

Όταν ανηφορίσεις για τα προσφυγικά και θες  να τα αναδείξεις σε ένα αξιόλογο ιστορικό σημείο  σύγχρονης αρχιτεκτονικής ,η να οργανώσεις την ανάπλαση και  την μετατροπή τους σε πόλο έλξης για εκπαιδευτικούς και τουριστικούς λόγους εξετάζεις πιθανά  την χρήση της αστικής

συγκοινωνίας .Αν περάσεις δίπλα από την Αγία Αικατερίνη πρέπει πιθανά να σκεφτείς την διατήρηση του χαρακτήρα μιας από τις πιο ιστορικές περιοχές της πόλης και τον τρόπο που θα συνδεθεί με άλλους ενδιαφέροντες πολιτιστικούς προορισμούς.

Η συνοικία του Κάστρου πιθανά να μπορούσε να μετατραπεί σε περιοχή με τουριστικό ενδιαφέρον με τον κατάλληλο τρόπο ανάδειξης των ανηφορικών δρομίσκων που διατρέχουν την περιοχή και πιθανά με ένα σύστημα πεζοδρόμων στις παρυφές του φρουρίου .

Όταν δεν θέλεις  να κατέβει κάποιος στο κέντρο παρέχεις κομμάτι των υπηρεσιών του κέντρου στη συνοικία , με την πλατεία , με την πεζοδρόμηση και το λαμβάνεις υπόψη σου στο σχεδιασμό.

Στοιχεία μιας τέτοιας αντίληψης δυστυχώς δεν φάνηκαν . Δεν φάνηκε  να υπάρχει ένας γενικότερος σχεδιασμός , μια άποψη , ένα όραμα για την πόλη .Και αν δεν έχεις όραμα , αν δεν έχεις όνειρα ,τότε μόνο διαχειρίζεσαι . Δεν σχεδιάζεις  , δεν παθιάζεσαι δεν το παλεύεις. Τέτοιες δημοτικές ηγεσίες είχαμε στην πόλη και το πιθανά να μη τις αποφύγουμε στο μέλλον . Αυτό που μπορούν να προσφέρουν όμως δεν είναι αυτό που έχει ανάγκη η πόλη.

Γιατί η ανάγκη για ένα όραμα στην πόλη είναι κυρίως θέμα των αδυνάτων. Γιατί αυτός που  έχει την οικονομική δυνατότητα  , μπορεί να γευτεί και ένα καλύτερο περιβάλλον, μπορεί να το αγοράσει , να το διαμορφώσει ,να το ζήσει .Αυτός που κατοικεί σε πολυτελές διαμέρισμα φάτσα θάλασσα, αναπνέει διαφορετικά από τον κάτοικο της Τέρψης  που γεύεται την απαγόρευση της πρόσβασης προς τη θάλασσα, την υγρασία των ανήλιαγων οδών και την αποκοπή της περιοχής του με τη λειτουργία της Ελευθερίου Βενιζέλου . Το να απολαμβάνει ο άνεργος  μια χαραμάδα του ηλιοβασιλέματος , το να παίζουν τα παιδιά του μετανάστη μαζί με τα υπόλοιπα σε μια καλά οργανωμένη παιδική χαρά δεν είναι απλά ζητήματα πολιτισμού αλλά βαθιά ζητήματα μιας άλλης αντίληψης που θεωρητικά υπηρετούμε.

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχουν χρήματα. Θεωρώ ότι το όραμα , το σχέδιο , η άποψη είναι στοιχεία της πιο αποτελεσματικής διεκδίκησης. Είναι βασικοί παράγοντες του γιατί διεκδικείς και τι μπορείς να κατακτήσεις. Είναι κομμάτια του οράματος που μπορείς να τα φέρεις ένα βήμα πιο μπροστά .Και το όραμα δεν εξαρτάται από τις κάθε φορά οικονομικές συνθήκες (η μήπως συμβαίνει το αντίθετο;)

Έτσι η πολιτική που λέει δεν πουλώ το δημόσιο χώρο , αν εφαρμόζεται μόνο στα τέλη στάθμευσης δεν πείθει. Γιατί όλοι οι δημόσιοι χώροι τελούν υπό κατάληψη τραπεζοκαθισμάτων ...Αυτά καλώς είναι εκεί η θα πρέπει να φύγουν και να μην ενοικιάζεται ο δημόσιος χώρος;

Η απαλλαγή των τελών στάθμευσης θα ενισχύσει την χρήση του αυτοκινήτου. Παράλληλα δεν αποτελεί κανενός είδους πολιτική ενίσχυσης  των χαμηλότερων οικονομικά στρωμάτων ,γιατί οι περισσότεροι από αυτούς δεν κάνουν χρήση του αυτοκινήτου τους για να κατέβουν στο κέντρο .

Αλλά και αν κάποιοι επιμένουν στη χρήση του ιδιωτικού οχήματος , κάνοντας  συχνά άσκοπη χρήση του δημοσίου χώρου   ,πρέπει να επιβραβεύονται με απαλλαγή τελών  ; Πρέπει δηλαδή να επαινούνται για την κατάχρηση του δημοσίου χώρου σε βάρος των αστικών συγκοινωνιών , του πεζού , του ποδηλάτη, των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες  ,  των μεταφορών  και δεκάδων ακόμα χρήσεων που θα μπορούσε να έχει ο δημόσιος χώρος;

Η δεδομένη επιλογή το μόνο που καταφέρνει είναι να  στερεί χρήματα που θα μπορούσαν να  χρησιμοποιηθούν σαν επιδότηση εισιτηρίου σε χαμηλότερες οικονομικά κοινωνικές ομάδες , σε  μικρά έργα για υποβαθμισμένες συνοικίες , σε ενίσχυση του πρασίνου  και από  δράσεις που θα κάλυπταν πραγματικά λαϊκές ανάγκες.

Κυκλοφορώ κι αδιαφορώ;

Είτε θέλουμε , είτε όχι θα αναγκαστούμε να δημιουργήσουμε ένα άμεσο σχέδιο για την πόλη. Η διάνοιξη της Κανακάρη , η παράδοση της μικρής περιμετρικής , η νέα κυκλοφοριακή οργάνωση στην περιοχή του λιμανιού , η παράδοση του παράλιου τμήματος που είναι  και δέσμευση του πρωθυπουργού ,αλλά και η  έντονη παρουσία προβλημάτων σε κεντρικές αρτηρίες της πόλης , που αποτελούν και διαδρομές της αστικής συγκοινωνίας  και η όξυνση των αναγκών λόγω της κρίσης σε υποβαθμισμένες περιοχές , αλλάζουν άμεσα τη σημερινή κατάσταση και θα απαιτηθεί  ένας πρώτος σχεδιασμός. Αυτό δεν μπορούμε να το παραβλέπουμε.

Καλό θα είναι σε αυτό το σχεδιασμό να  εντάξουμε άμεσες , οικονομικές λύσεις που να αποφορτίζουν τις κεντρικές αρτηρίες , που να οργανώνουν πιο ήπια κυκλοφορία στις γειτονιές , που να πεζοδρομούν σε αυτές ,δημιουργώντας κοινόχρηστους χώρους και δίκτυο ποδηλατοδρόμων προς το κέντρο, που να  ισοσταθμίσουν τη σημερινή κατάσταση στο ιστορικό κέντρο με την συνεχή άνοδο των αξιών στην Ρήγα Φεραίου και τον μαρασμό τμήματος του υπόλοιπου εμπορικού κέντρου .

Αν το καλοσκεφτούμε πιθανά αυτή η δημοτική αρχή να έχει τη  δυνατότητα να δει υλοποιημένα έργα που απαιτούσε η πόλη για δεκαετίες και πιθανά αυτή η δημοτική αρχή να είναι αυτή που θα παραλάβει το παλιό σύνορο της πόλης με τη θάλασσα. Παρά την οικονομική συγκυρία  το ερώτημα του πως θα τα αξιοποιήσει όλα αυτά στη προσέγγιση του δικού της οράματος για τη πόλη , παραμένει.

Ράνια Πάλμου

μέλος της ΔΕ του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας.